kahta çayı ne demek?

Kahta Çayı, Adıyaman ili sınırlarında, Güneydoğu Toroslardan (Malatya Dağları) kaynağını alan, Keban Baraj Gölünde Fırat Nehri'ne dökülen akarsu.Yıllık ortalama akım 32 m³/sn, maksimum akım 120 m³/sn ile Mart ayında, minimum akım 4,1 m³/sn ile Eylül ayında gerçekleşir.1

Recep Çayı ve Gölgeli Çayı birleşerek Kahta Çayını oluşturmaktadır. Kahta Çayına daha sonra Cendere Çayı eklenir. Çay, Kahta Köprüsünden, Atatürk Barajı'na kadar örgülü drenaj ile akar. Yukarı havzalarında derin vadiler, bazen de gömük menderesler oluşturur2.

Kahta Çayı bazıları oldukça güçlü, pek çok karstik kaynak ile beslenir. Havşari kaynağı (642 litre/sn), Zerban kaynağı (300 litre/sn), Balıksırtı, Şelale, Mir ve Abdulharap kaynaklarının suları çaya karışır.

Kahta Çayı, havzasında arazinin gevşek malzemeden oluşması, bitki örtüsünün tahrip edilmesi ve iklim sebebiyle güçlü bir erozyon yapmaktadır. 1 km²'lik alandan 4.000 ton taşıma yapar. Yatağın kenarlarında 150–160 m yüksekliğe kadar akarsu terasları bulunur3. Havzada Adıyaman'a bağlı; Merkez, Kahta, Çelikhan ve Sincik ilçelerinin 57 köyü, Pötürge'ye (Malatya) bağlı 11 köy bulunur.

Akarsu üzerinde, 7 MW kurulu güce sahip, yıllık ortalama 25,64 GWh elektrik üreten Kahta Hidroelektrik santrali bulunur4. Kahta Çayı'nın Abdulharap Çayı kolunda sulama amaçlı Çat Barajı inşa edilmiştir. Son 20 yılda can kaybı yaşanan 6 sel, mal kaybına neden olan 29 sel yaşanmıştır. Havzada meydana gelen 253 çığdan, 10 tanesi can kaybına, 17'si mal kaybına sebep olmuştur.

Kahta Çayının kolu olan Cendere Çayı üzerinde tarihi Cendere Köprüsü bulunur. Köprü Komagene şehirleri tarafından Romalı yöneticiler onuruna yapılmıştır.

Kaynakça

Orijinal kaynak: kahta çayı. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

Kategoriler